Mehmet Hanifi GÜLEL
Yumurta fiyatları son iki ayda yüzde 30’dan fazla artış gösterdi. Sektör temsilcileri, ürünün fiyatında istikrarın sağlanması için planlı üretimin şart olduğunu söyledi. Sektör temsilcileri, ayrıca artan fiyatlarla sektöre giren yeni yatırımcıların arz talep dengesinde bozulmaya yol açtığını ifade ediyorlar.
4 Temsilciler, arz fazlasının ancak 2021 yılında olduğu gibi 120 milyon tavuk varlığına ulaşmasıyla oluşacağını belirterek, şu an yaklaşık 105 milyon civarında hayvan varlığının olduğunu aktarıyorlar. Hayvan varlığının 120 milyon olduğu dönemde arz fazlalığı nedeniyle zararına satış yapılması sonucu tavuklar kesime gönderilmişti. Mevcut piyasa şartlarında üretici de bir kolisi 87 TL olan yumurtanın bir tanesi yaklaşık 4 liraya tüketiliyor.
Hayvan varlığının artmasının fiyat üzerinde tek belirleyici olmadığını da belirten sektör temsilcileri sektör için çözümün ‘planı’ üretimden geçtiğini kaydediyor. Son yıllarda fiyat arttıkça üretime giren ya da fiyatlar düştükçe tesis kapatan üreticiler üretimin her aşamasında yapılacak bir planlama ile sürdürülebilir fiyat istikrarının oluşacağını belirtiyorlar.
Körfez pazarı daraldı, Rusya’ya ihracat başladı
İhracat için de ayrı bir planlama yapılması gerektiğini işaret eden temsilciler, son günlerde Rusya’nın yumurta talep ettiğini ve ilk iki teslimatın yapıldığını söyledi. Rusya’nın Türkiye’den 1.2 milyar adet yumurta ithalatı için 28 firmaya ihracat izni verdiği aktarılıyor.
Fakat, Rusya’daki fiyatların düşmesiyle birlikte bu ithalatın anında kapatabileceğine dikkat çeken temsilciler, daha önce 2015 yılında Rusya’nın ihracat için kapıları açtığını ama hiç alım yapmadan kapıyı tekrar kapattığını hatırlattı. Yumurta üretiminin yüzde 20’sinin ihracata kanalize edildiğini aktaran temsilciler, son dönemde Körfez ülkelerine yapılan sevkiyatların biraz daraldığını dile getirdi. Körfez pazarının daralmasıyla arta kalan yumurtlar Rusya’ya yönlendiriliyor.
Rusya pazarının yeni bir pazar gibi açıldığını ileten temsilciler, Körfez ülkelerine de gönderilerin devam ettiğini bildirdi. Rusya’ya yapılan ihracat ile yumurta fiyatlarında artış beklemediklerini aktaran yetkililer, Körfez bölgesinde oluşan fazlalığın Rusya’ya kaydırıldığını aktarıyorlar. Üretilen yumurtalar, iç piyasaya sunulduktan sonra kalan kısmının ihraç edildiği belirtiliyor. Ülkemizde günlük yaklaşık 100 milyon yumurta üretiliyor. Türkiye, 2023 yılıda 249.9 bin tona karşılık, 445.5 milyon dolarlık yumurta ihracatı yapıldı. Bir önceki yıla göre yüzde 1.6’lk artış yaşandı.
Rafta fiyat düşüşü bekleniyor
Yumurta fiyatların içinde bulunduğumuz hafta içinde marketlerde 100 liranın altına düşmesi de bekleniyor. Şu an üreticide 30’lu yumurta kolisini fiyatının 87 lira civarında olduğunu ileten temsilciler, okulların açılışıyla başlayan yükseliş sürecinin dengeye gelmeye başladığını bildirdi.
Tavuk eti üretimi kasımda yıllık bazda yüzde 1 arttı
Türkiye genelinde tavuk eti üretimi, Kasım 2023’te bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1 artarak 202 bin 143 tona, tavuk yumurtası üretimi ise yüzde 3,5 yükselerek 1 milyar 797 milyon 226 bin adede çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu, Kasım 2023 dönemine ilişkin kümes hayvancılığı üretimi verilerini açıkladı. Buna göre, kasımda 202 bin 143 ton tavuk eti üretimi gerçekleşti ve üretim yıllık bazda yüzde 1 arttı.